ebook

Przemówienia parlamentarne 1880-1919

Ferdynand Radziwiłł

Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Cena: ~~35.80 zł~~ 32.00 zł brutto

Najniższa cena z ostatnich 30 dni przed wprowadzeniem obniżki: 32.00 zł

Format:

Pobierz fragment

Koszty dostawy:

Wysyłka na e-mail 0.00 zł brutto

Opis produktu
Opinie kupujących
Zapytaj o produkt

Opis produktu

Edycja źródłowa zawiera 76 wystąpień wygłoszonych przez Ferdynanda Radziwiłła w niemieckim Reichstagu i Izbie Panów pruskiego Landtagu oraz mowę otwierającą pierwsze obrady Sejmu Ustawodawczego II Rzeczypospolitej. Przemówienia parlamentarne, zachowane w postaci oryginalnych zapisów stenograficznych obrad Reichstagu i Izby Panów pruskiego Landtagu, zostały przetłumaczone na język polski. Część z nich była publikowana na łamach ówczesnej prasy w czasopismach wydawanych na terenie Wielkopolski.

******

Parliamentary Speeches 1880-1919

The source edition contains 76 speeches given by Ferdynand Radziwiłł in German Reichstag and the House of Lords of the Prussian Landtag, as well as the opening speech made at the first meeting of the legislative Sejm of the Second Polish Republic. The parliamentary speeches preserved in the form of original transcripts of the proceedings of Reichstag and the House of Lords of the Prussian Landtag were translated into Polish. Some of them were printed in the magazines published in Greater Poland at the time.

Tytuł: Przemówienia parlamentarne 1880-1919
Autor: Ferdynand Radziwiłł
Wydawnictwo: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tłumaczenie: Ewelina Wanke
ISBN: 978-83-235-5997-9
Rok wydania: 2023 Warszawa
Wydanie: 1
Liczba stron: 326
Format: epub, pdf, mobi
Spis treści: Słowo wstępne (Jan J. Milewski) 15 Wprowadzenie (Ewelina Wanke) 18 CZĘŚĆ I. Przemówienia wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu i w Reichstagu w latach 1880–1889 33 1. Berlin, 3 lipca 1880. Przemówienie wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu w trakcie obrad nad raportem XII Komisji Izby w sprawie projektu ustawy o zmianie ustaw kościelno-politycznych 35 2. Berlin, 4 kwietnia 1881. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie obrad nad wnioskiem Ludwiga Windthorsta i towarzyszy dotyczącym kwalifikacji przestępstwa mordu lub próby popełnienia mordu na osobie panującej 40 3. Berlin, 31 marca 1882. Przemówienie wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu w trakcie obrad nad projektem budżetu Ministerstwa Wyznań, Szkolnictwa i Spraw Medycznych 41 4. Berlin, 1 maja 1882. Przemówienie wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu w trakcie obrad nad sprawozdaniem X Komisji do spraw projektu ustawy o zniesieniu ustaw kościelno-politycznych 45 5. Berlin, 2 maja 1882. Przemówienie wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu w trakcie obrad nad sprawozdaniem X Komisji do spraw projektu ustawy o zniesieniu ustaw kościelno-politycznych 47 6. Berlin, 17 grudnia 1884. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie pierwszego czytania wniesionego przez posła Ludwika Jażdżewskiego i towarzyszy projektu ustawy o zmianie ustawy o ustroju sądów z 27 stycznia 1877 49 7. Berlin, 27 lutego 1886. Przemówienie wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu w trakcie jednorazowych obrad końcowych nad wnioskiem Heinricha Dernburga i towarzyszy 52 8. Berlin, 13 kwietnia 1886. Przemówienie wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu w trakcie dyskusji specjalnej nad sprawozdaniem XI Komisji z prac nad projektem ustawy dotyczącej zmian praw kościelno- politycznych 62 9. Berlin, 15 kwietnia 1886. Przemówienie wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu w trakcie obrad nad ustnym sprawozdaniem XIII Komisji z prac nad projektem ustawy o utworzeniu i utrzymaniu szkół dokształcających w prowincjach Prus Zachodnich i Poznańskiej 63 10. Berlin, 11 czerwca 1886. Przemówienie wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu w trakcie obrad nad ustnym sprawozdaniem komisji z prac nad projektami ustaw o uchwaleniu dodatku do budżetu państwa na rok obrachunkowy od 1 kwietnia 1886/1887 oraz o pokryciu wydatków dodatkowego budżetu 64 11. Berlin, 18 lutego 1889. Przemówienie wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu w trakcie obrad nad sprawozdaniem IX Komisji z prac nad projektem ustawy o ogólnej administracji krajowej oraz odpowiedzialności urzędów administracyjnych i urzędów administracji sądowniczej w Prowincji Poznańskiej 68 CZĘŚĆ II. Przemówienia wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu i w Reichstagu w latach 1890–1899 73 1. Berlin, 22 marca 1890. Przemówienie wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu w trakcie omawiania petycji Juliusa Lilienweißa z Arnsdorf w Prusach Wschodnich – skargi na zamknięcie prowadzonego w Braniewie przez zakon katarzynek pensjonatu dla uczennic wyższej szkoły katolickiej dla dziewcząt 75 2. Berlin, 26 kwietnia 1890. Przemówienie wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu w trakcie jednorazowych konsultacji końcowych memoriału o wykonaniu ustawy z 26 kwietnia 1886 dotyczącej wsparcia osadnictwa niemieckiego w prowincjach Prus Zachodnich i Poznańskiej w roku 1889 76 3. Berlin, 9 maja 1890. Przemówienie w Izbie Panów pruskiego Landtagu w trakcie obrad nad sprawozdaniem Komisji Budżetowej i Spraw Finansowych na temat budżetu państwa na rok obrachunkowy od 1 kwietnia 1890/91 oraz nad przyjęciem uchwalającej go ustawy 79 4. Berlin, 13 maja 1890. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie pierwszego czytania projektu ustawy o uchwaleniu dodatku do budżetu Rzeszy na rok obrachunkowy 1890/1891 83 5. Berlin, 23 stycznia 1892. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie pierwszego czytania traktatu handlowego i celnego pomiędzy Rzeszą a Szwajcarią oraz protokołu ochronnego 85 6. Berlin, 28 marca 1892. Przemówienie wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu w trakcie jednorazowych obrad końcowych nad memoriałem w kwestii realizacji ustawy z 26 kwietnia 1886 dotyczącej wzmocnienia osadnictwa niemieckiego w prowincjach Prus Zachodnich i Poznańskiej za rok 1891 87 7. Berlin, 1 grudnia 1893. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie pierwszego i drugiego czytania wniesionego przez posła Alfreda hrabiego von Hompescha (Centrum) i towarzyszy projektu ustawy o zniesieniu ustawy o zakonie Towarzystwa Jezusowego 88 8. Berlin, 13 grudnia 1893. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie drugich obrad nad podpisanym w Berlinie w dniu 21 października 1893 pomiędzy Rzeszą a Rumunią układem handlowym, celnym i o żegludze 92 9. Berlin, 10 marca 1894. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie drugiego czytania umowy o handlu i żegludze pomiędzy Rzeszą a Rosją 93 10. Berlin, 16 marca 1894. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie trzeciego czytania umowy o handlu i żegludze pomiędzy Rzeszą a Rosją 95 11. Berlin, 25 kwietnia 1894. Przemówienie wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu w trakcie jednorazowych obrad końcowych nad memoriałem o wykonaniu ustawy z 26 kwietnia 1886 dotyczącej wzmocnienia osadnictwa niemieckiego w prowincjach Prus Zachodnich i Poznańskiej za rok 1893 97 12. Berlin, 30 maja 1894. Przemówienie wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu w trakcie obrad nad ustnym sprawozdaniem IX Komisji z prac nad projektem ustawy o Izbie Rolniczej i nad petycjami, jakie w związku z nim wpłynęły 99 13. Berlin, 23 marca 1895. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie dyskusji nad prośbą prezydenta Reichstagu Alberta von Levetzow o wyrażenie przez plenum zgody na złożenie księciu Otto von Bismarckowi w imieniu Izby życzeń z okazji osiemdziesiątych piątych urodzin 101 14. Berlin, 17 stycznia 1896. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie obrad nad wniesioną przez posłów Hansa hrabiego von Kanitz-Podangen, Hansa hrabiego von Schwerin-Löwitz, Bertholda von Ploetza, Wilhelma von Kardorffa, Maxa Liebermanna von Sonnenberg i Alberta Schwedtfegera rezolucją w sprawie ustanowienia cen zboża na średnim poziomie na okres działania umów handlowych 102 15. Berlin, 16 marca 1896. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie drugiego czytania budżetu Rzeszy na rok obrachunkowy 1896/1897 106 16. Berlin, 17 czerwca 1896. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie obrad poświęconych uzasadnieniu, omówieniu i odpowiedzi na interpelację posła Alfreda hrabiego von Hompescha i towarzyszy w sprawie zniesienia prawodawstwa antyjezuickiego 109 17. Berlin, 2 grudnia 1896. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie pierwszego czytania projektu ustawy o uchwaleniu budżetu Rzeszy na rok obrachunkowy 1897/1898 wraz z dodatkami, w połączeniu z pierwszym czytaniem projektu ustawy o pożyczce na cele zarządu armii, marynarki i kolei Rzeszy oraz projektu ustawy o uchwaleniu budżetu kolonii na rok obrachunkowy 1897/1898 110 18. Berlin, 18 maja 1897. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie pierwszego i drugiego czytania wniesionego przez posłów Heinricha Rickerta, Georga Ehni, dr. Ludwika Jażdżewskiego, dr. Ernsta Liebera (Montabaur), Eugena Richtera, Paula Singera i Ludwiga Wernera projektu prawa dotyczącego życia stowarzyszeniowego 112 19. Berlin, 28 maja 1897. Przemówienie wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu w trakcie obrad nad budżetem Ministerstwa Spraw Wewnętrznych 115 20. Berlin, 13 stycznia 1898. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie pierwszego czytania wniesionego przez posłów Franza księcia von Arenberga, Adolfa Gröbera, Pawła Letochę, dr. Petera Spahna i dr. Bernharda Stephana projektu ustawy o zmianie i uzupełnieniu Kodeksu karnego 118 21. Berlin, 10 marca 1898. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie trzeciego czytania projektu ustawy o sądownictwie nieprocesowym 121 22. Berlin, 23 marca 1898. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie drugiego czytania projektu ustawy o flocie niemieckiej 122 23. Berlin, 28 marca 1898. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie trzeciego czytania projektu ustawy o flocie niemieckiej 124 24. Berlin, 29 marca 1898. Przemówienie wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu w trakcie obrad nad ustnym sprawozdaniem XI Komisji Izby Panów do spraw projektu ustawy o zmianie ustawy z 26 kwietnia 1886 dotyczącej wzmocnienia kolonii niemieckich w prowincjach Prus Zachodnich i Poznańskiej 126 25. Berlin, 14 grudnia 1898. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie pierwszego czytania projektu ustawy o uchwaleniu budżetu Rzeszy na rok obrachunkowy 1899, w połączeniu z pierwszym czytaniem projektów ustaw: o pożyczce na cele administracji armii, marynarki i kolei Rzeszy, o uchwaleniu budżetu kolonii na rok obrachunkowy 1899, oraz o wykorzystaniu nadwyżki budżetowej za rok obrachunkowy 1899 na spłatę zobowiązań 132 26. Berlin, 25 stycznia 1899. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie pierwszego i drugiego czytania trzech projektów ustawy o zniesieniu ustawy – lub też § 2. ustawy – o zakonie Towarzystwa Jezusowego, wniesionych kolejno przez posłów: Alfreda hrabiego von Hompescha i towarzyszy, Friedricha hrabiego von Limburg-Stirum i towarzyszy oraz Heinricha Rickerta 135 CZĘŚĆ III. Przemówienia wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu i w Reichstagu w latach 1900–1914 139 1. Berlin, 5 grudnia 1900. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie pierwszego czytania wniesionego przez posła Ernsta Liebera (Montabaur) i towarzyszy projektu ustawy o wolności wyznań 140 2. Berlin, 13 grudnia 1900. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie pierwszego czytania projektu ustawy o uchwaleniu budżetu Rzeszy na rok obrachunkowy 1901 w połączeniu z pierwszym czytaniem projektów ustaw o stwierdzeniu budżetu kolonii na rok budżetowy 1901 oraz o wykorzystaniu nadwyżek budżetowych z roku 1901 do spłaty długów 144 3. Berlin, 24 stycznia 1901. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie obrad nad uzasadnieniem i odpowiedzią na interpelację posła Józefa Głębockiego i towarzyszy 147 4. Berlin, 16 lutego 1901. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie drugiego czytania budżetu Rzeszy na rok 1901 odnośnie zarządu poczt i telegrafów 149 5. Berlin, 27 lutego 1901. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie drugiego czytania budżetu Rzeszy na rok obrachunkowy 1901 153 6. Berlin, 10 grudnia 1901. Przemówienie uzasadniające tzw. interpelację Ferdynanda księcia Radziwiłła i towarzyszy w sprawie wrzesińskiej 155 7. Berlin, 28 stycznia 1902. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie obrad nad uzasadnieniem i odpowiedzią na interpelację posła Alfreda von Hompescha i towarzyszy w sprawie ustawy o zakonie Towarzystwa Jezusowego 164 8. Berlin, 20 lutego 1902. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie drugiego czytania budżetu Rzeszy na rok obrachunkowy 1902 – władze wojskowe, Ministerstwo Wojny, plac ćwiczeń w Obereichsfeld, nadużycia władzy dyscyplinarnej, sytuacja byłych żołnierzy, kwestia pojedynków, sądownictwo wojskowe, znęcanie się nad żołnierzami, zebrania kontrolne itp. 166 9. Berlin, 3 maja 1902. Przemówienie wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu w trakcie dyskusji nad ustnym sprawozdaniem Komisji Budżetowej i Spraw Finansowych na temat memoriału o wykonaniu ustawy z 26 kwietnia 1886 roku dotyczącej wzmocnienia osadnictwa niemieckiego w prowincjach Prus Zachodnich i Poznańskiej za rok 1902 168 10. Berlin, 5 maja 1902. Przemówienie wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu w trakcie obrad nad sprawozdaniem Komisji Budżetowej i do Spraw Finansowych na temat projektu ustawy o stwierdzeniu budżetu na rok obrachunkowy 1902 170 11. Berlin, 7 maja 1902. Przemówienie wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu przy okazji obrad nad budżetem Ministerstwa Wyznań, Szkolnictwa i Spraw Medycznych na rok 1903 174 12. Berlin, 13 i 14 grudnia 1902. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie trzeciego czytania projektu ustawy celnej 178 13. Berlin, 30 stycznia 1903. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie dyskusji nad uzasadnieniem i odpowiedzią na interpelację posła Zygmunta Dziembowskiego i towarzyszy w sprawie traktowania społeczeństwa polskiego 179 14. Berlin, 18 lutego 1904. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie drugiego czytania budżetu Rzeszy na rok obrachunkowy 1904, w odniesieniu do budżetu Urzędu Poczty i Telegrafu, uposażenia ministra oraz urzędników, a także emerytur, systemu stopniowania służby ze względu na wiek, wojskowych urzędów pocztowych, systemu składania wniosków, taryf, w tym opłat telefonicznych, dopłaty wschodniej, odpoczynku niedzielnego, prawa do zrzeszania się urzędników niższych i innych 184 15. Berlin, 29 lutego 1904. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie drugiego czytania budżetu Rzeszy na rok obrachunkowy 1904 w odniesieniu do władz sądowniczych Rzeszy, a także dyskusji końcowej na temat prawa o obcokrajowcach 187 16. Berlin, 3 marca 1904. Przemówienie wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu w trakcie obrad nad projektem ustawy o osadnictwie w prowincjach Prus Wschodnich, Prus Zachodnich, Brandenburskiej, Pomorskiej, Poznańskiej, Śląskiej, Saksońskiej i Westfalskiej 189 17. Berlin, 31 stycznia 1906. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie pierwszego czytania wniesionego przez posła Alfreda von Hompescha i towarzyszy projektu ustawy o wolności praktyk religijnych 195 18. Berlin, 27 lutego 1907. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie pierwszego czytania projektów ustaw o uchwaleniu budżetu Rzeszy, budżetu kolonii oraz dodatku do budżetu Rzeszy na rok obrachunkowy 1907 198 19. Berlin, 5 marca 1907. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie pierwszego czytania projektów ustaw o uchwaleniu budżetu Rzeszy i budżetu kolonii na rok obrachunkowy 1907 oraz o dodatku do budżetu Rzeszy na rok obrachunkowy 1907 203 20. Berlin, 8 maja 1907. Przemówienie wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu przy okazji debaty nad budżetem władz sądowniczych 205 21. Berlin, 10 maja 1907. Przemówienie wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu w trakcie debaty nad budżetem Ministerstwa Wyznań, Szkolnictwa i Spraw Medycznych 210 22. Berlin, 10 maja 1907. Przemówienie wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu przy okazji debaty nad budżetem Ministerstwa Wyznań, Szkolnictwa i Spraw Medycznych 212 23. Berlin, 10 grudnia 1907. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie pierwszego czytania projektu ustawy o stowarzyszeniach, w połączeniu z obradami nad XXIV raportem Komisji Petycyjnej 215 24. Berlin, 16 stycznia 1908. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie debaty nad interpelacją posła Władysława Seydy i towarzyszy dotyczącą przedłożonego przez rząd pruski w Izbie Deputowanych pruskiego Landtagu projektu ustawy o środkach na rzecz wzmocnienia niemczyzny w prowincjach Prus Zachodnich i Poznańskiej, czyli tzw. ustawy wywłaszczeniowej 222 25. Berlin, 30 stycznia 1908. Przemówienie wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu w trakcie obrad nad przyjętym przez Izbę Deputowanych projektem ustawy o wzmocnieniu niemczyzny w prowincjach Prus Zachodnich i Poznańskiej, a także nad poprawkami rządowymi do projektu 226 26. Berlin, 27 lutego 1908. Przemówienie wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu w trakcie obrad nad sprawozdaniem IX Komisji z prac nad przyjętym przez Izbę Deputowanych wraz z rządowymi poprawkami projektem ustawy o środkach ku wzmocnieniu niemczyzny w prowincjach Prus Zachodnich i Poznańskiej 229 27. Berlin, 4 kwietnia 1908. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie drugiego czytania ustawy o stowarzyszeniach 234 28. Berlin, 8 kwietnia 1908. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie trzeciego czytania ustawy o stowarzyszeniach 240 29. Berlin, 23 stycznia 1909. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie obrad nad interpelacjami posła Adolfa Albrechta i towarzyszy oraz posła Pawła Brandysa i towarzyszy w sprawie stosowania w Rzeszy Niemieckiej ustawy o stowarzyszeniach 243 30. Berlin, 17 marca 1909. Przemówienie wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu w trakcie debaty nad ustawą o udostępnieniu środków na podwyżkę pensji urzędniczych 248 31. Berlin, 10 grudnia 1909. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie pierwszego czytania projektów ustaw uchwalających budżet Rzeszy i budżet kolonii na rok obrachunkowy 1910, dodatek do budżetu Rzeszy i dodatek do budżetu kolonii na rok obrachunkowy 1909, drugi dodatek do budżetu Rzeszy oraz drugi dodatek do budżetu kolonii na rok obrachunkowy 1909 250 32. Berlin, 24 listopada 1910. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie obrad nad interpelacjami posła Adolfa Albrechta i towarzyszy oraz posła Oskara von Normanna i towarzyszy w sprawie wzrostu cen żywności 253 33. Berlin, 16 lutego 1912. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie pierwszego czytania projektów ustaw o uchwaleniu budżetu Rzeszy oraz budżetu kolonialnego na rok obrachunkowy 1912 256 34. Berlin, 5 lutego 1914. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie drugiego czytania budżetu Rzeszy na rok 1914. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych. Prawo o stowarzyszeniach i zgromadzeniach 259 CZĘŚĆ IV. Przemówienia wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu i w Reichstagu w latach 1917–1918 265 1. Berlin, 2 marca 1917. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie pierwszego czytania projektu ustawy o uchwaleniu budżetu Rzeszy oraz budżetu kolonialnego na rok obrachunkowy 1917, w połączeniu z pierwszym czytaniem projektów ustaw o kolejnych wojennych wpłatach wyjątkowych Banku Rzeszy za rok obrachunkowy 1916, o podniesieniu dodatku do podatku wojennego, o zabezpieczeniu podatku wojennego, o podatku węglowym, oraz o podatku od kolei osobowych i towarowych 267 2. Berlin, 28 marca 1917. Przemówienie wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu w trakcie obrad generalnych nad planem budżetu 270 3. Berlin, 20 lutego 1918. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie pierwszego czytania podpisanego 9 lutego 1918 w Brześciu Litewskim traktatu pokojowego pomiędzy Niemcami, Austro-Węgrami, Bułgarią i Turcją z jednej a Ukraińską Republiką Ludową z drugiej strony, oraz tego samego dnia podpisanego w Brześciu Litewskim niemiecko- ukraińskiego protokołu dodatkowego do traktatu pokojowego 272 4. Berlin, 19 marca 1918. Przemówienie wygłoszone w Reichstagu w trakcie pierwszego czytania podpisanego w Brześciu Litewskim w dniu 3 marca 1918 traktatu pokojowego pomiędzy Niemcami, Austro-Węgrami, Bułgarią i Turcją z jednej, a Rosją Radziecką z drugiej strony, wraz z załącznikiem dotyczącym Niemiec, oraz tego samego dnia podpisanego w Brześciu Litewskim niemiecko-rosyjskiego protokołu dodatkowego do traktatu pokojowego 278 5. Berlin, 10 kwietnia 1918. Przemówienie wygłoszone w Izbie Panów pruskiego Landtagu przy okazji obrad nad raportem Komisji Kolonizacyjnej 279 CZĘŚĆ V. Przemówienie wygłoszone w Sejmie Ustawodawczym w dniu 10 lutego 1919 roku 285 Warszawa, 10 lutego 1919. Przemówienie otwierające pierwsze posiedzenie Sejmu Ustawodawczego 287 Bibliografia 305 Summary 318 Zusammenfassung 319 Spis ilustracji 320 Indeks osobowy 322