Muzyka intymna

Muzyka intymna to zbiór 36 wczesnych wierszy Jamesa Joyce’a, który zasłynął jako autor skomplikowanych, eksperymentalnych dzieł – Ulissesa i Finneganów trenu. Ten cykl powstały w dobie Celtyckiego Odrodzenia miał w zamierzeniu Joyce’a zaproponować nowy ton poezji irlandzkiej. Poeta skupia się na początku na lirycznym wyznaniu, aby w ostatnich wierszach wprowadzić niepokojące tony, jakby w prywatne życie podmiotu lirycznego wkradała się Historia. Tomik, opublikowany w 1907 r., został doceniony przez literackie kręgi Dublina. W. B. Yeats określił wiersze przyszłego autora Ulissesa jako “wybitne” a jego “technikę poetycką” jako “znacznie lepszą niż technika któregokolwiek spośród młodych dublińczyków”. Jednak z czasem osiągnięcia prozatorskie Joyce’a przyćmiły tę poezję. Długo traktowana jako młodzieńcze wprawki, obecnie budzi wzmożone zainteresowanie krytyków, którzy opisują ją jako warsztat eksperymentu, gdzie przyszły klasyk modernizmu ćwiczył niuanse ironii. Poprzednie tłumaczenia pt. Muzyka kameralna, powstałe prawie pięćdziesiąt lat temu, upodabniały irlandzkiego autora do poetów młodopolskich. Najnowszy przekład pióra znanej, polsko-amerykańskiej badaczki Joyce’a, Jolanty Wawrzyckiej, opatrzony posłowiem tłumaczki, rozjaśnia i uwypukla nowatorskie momenty w tych na pozór konwencjonalnych wierszach. Także sam przekład stanowi swego rodzaju eksperyment, starając się ściśle odtworzyć metryczne cechy oryginału.



Poezja jest zawsze buntem przeciw sztuczności, a w pewnym sensie buntem przeciw rzeczywistości. — James Joyce



[Wiersze z Muzyki intymnej są] oznaką rosnącego panowania Joyce’a nad językiem oraz jego głębokiej potrzeby pisania w sposób łączący ironię z lirycznością. — Walton A. Litz



Joyce Wawrzyckiej jest (…) językiem poetyckim, jakiego nikt dzisiaj nie uprawia, a zarazem wiersze te nie wywołują u współczesnego odbiorcy wrażenia obcości. To duża sztuka translatorska: stworzyć w przekładzie coś naprawdę oryginalnego, co jednocześnie brzmi naturalnie. — dr hab. Adam Poprawa, krytyk literacki, Uniwersytet Wrocławski



Przekład (…) polemiczny w stosunku do poprzedniej wersji. (…) Muzyka intymna, jest świeżym, ciekawym spojrzeniem na oryginał. Tłumaczka (…) tworzy interesujący eksperyment w zakresie przenoszenia wzorców technik poetyckich z jednego języka na drugi. — dr hab. Magda Heydel, Centrum Badań Przekładoznawczych, Wydział Polonistyki UJ